PATENT A WZÓR UŻYTKOWY – PODOBIEŃSTWA I RÓŻNICE

Rzecznicy patentowi często spotykają się z wątpliwościami klientów co do właściwego kierunku ochrony swoich produktów lub rozwiązań. Dzięki wiedzy i doświadczeniu ekspertów naszej gdańskiej kancelarii prawno-patentowej jesteśmy w stanie pomóc w wyborze najlepszego rozwiązania dla indywidualnego przedsiębiorcy. Jednakże dobrą podstawą do rozważań nad strategią ochrony własności przemysłowej przedsiębiorstwa jest poznanie podobieństw i różnic poszczególnych praw – w tym artykule przybliżymy regulacje patentów i wzorów użytkowych.

CO CHRONI PATENT A CO CHRONI WZÓR UŻYTKOWY?

Patent to prawo wyłączne, które przyznawane jest na wynalazki, czyli bardzo szeroką kategorię rozwiązań technicznych. Patent przyznawany jest jeśli wynalazek jest nowy, nie należy do stanu techniki oraz nadaje się do przemysłowego zastosowania. W każdym wypadku nie przyznaje się patentu na wynalazki, które byłyby sprzeczne z porządkiem publicznym, dotyczą odmiany roślin lub zwierząt, czysto biologicznych sposobów hodowli zwierząt, czy sposobu leczenia ludzi. Należy przy tym zaznaczyć, że nie istnieje wyłączenie leków spod regulacji patentowej. 

Wzór użytkowy przyznawany jest na nowe i nadające się do przemysłowego zastosowania rozwiązanie o charakterze technicznym, dotyczące kształtu lub budowy przedmiotu o trwałej postaci albo przedmiotu składającego się ze związanych ze sobą funkcjonalnie części o trwałej postaci. 

Różnica pomiędzy tymi dwoma prawami sprowadza się do tego, że w przypadku patentu istotna jest sama idea, sposób rozwiązania problemu technicznego, natomiast w przypadku wzoru użytkowego kluczowa jest zmaterializowana postać przedmiotu o określonym kształcie lub budowie.

JAKI JEST CZAS OCHRONY PATENTU I WZORU UŻYTKOWEGO?

Patent na wynalazek jest przyznawany na okres 20 lat, konieczne jest w tym czasie uiszczanie opłat za kolejne, roczne okresy ochrony. Wzór użytkowy jest przyznawany na 10 lat, a opłaty za kolejne okresy ochrony powinny być uiszczane z reguły co dwa lub trzy lata, w zależności od konkretnego roku ochrony. Pełna lista opłat dostępna jest stronie Urzędu Patentowego RP: https://uprp.gov.pl/pl/przedmioty-ochrony/wynalazki-i-wzory-uzytkowe/wynalazki-i-wzory-uzytkowe-procedura-krajowa/oplaty-za-ochrone.

CZY MOŻNA ZBYĆ PRAWA DO PATENTU I WZORU UŻYTKOWEGO?

Każde z opisywanych praw własności przemysłowej można zbyć, sprzedać, oddać w ramach darowizny lub udzielić komuś na nie licencji. Jedną z ciekawszych różnic pomiędzy tymi prawami w zakresie obrotu tymi prawami, jest to że na patent może zostać nałożona licencja przymusowa, a regulacja wzorów użytkowych nie przewiduje takiej możliwości. Obecnie różnica ta ma jednak czysto teoretyczne znaczenie, w praktyce bowiem nie przyznano jeszcze licencji przymusowej na polski wynalazek.

JAKI JEST CAŁKOWITY KOSZT PATENTU A JAKI WZORU UŻYTKOWEGO?

Obecny koszt patentu, obejmujący tylko koszty urzędowe (opłatę za zgłoszenie oraz opłaty za wszystkie okresy ochrony), wynosi co najmniej 15 130 złotych. Analogicznie, koszt wzoru użytkowego wynosi 3050 złotych. Do wyżej wskazanych kosztów konieczne jest co prawda doliczenie jeszcze opłat za usługi rzecznika patentowego, jednakże bezsprzecznie różnica w kosztach obu praw jest znacząca.