Ogólne wrażenie a identyczność cech wzoru

Zgodnie z definicją, wzorem przemysłowym jest nowa i posiadająca indywidualny charakter postać wytworu lub jego części, nadana mu w szczególności przez cechy linii, konturów, kształtów, kolorystykę, fakturę lub materiał wytworu oraz przez jego ornamentację. Ustawodawca wskazał, że wzór przemysłowy odznacza się indywidualnym charakterem, jeśli ogólne wrażenie, jakie wywołuje na zorientowanym użytkowników różni się od ogólnego wrażenia, które wywołuje na nim inny wzór przemysłowy, dostępny wcześniej.

Kwestia rozumienia ogólnego wrażenia, wywoływanego przez wzór przemysłowy była przedmiotem opublikowanego 24 stycznia 2024 r. orzeczenia Sądu Okręgowego w Gdańsku. Powódka, będąca producentem akcesoriów i mebli dla dzieci, w szczególności rowerków biegowych, wniosła pozew o nakazanie pozwanym – prowadzącym działalność w zakresie sprzedaży szerokiej gamy produktów, w tym rowerków biegowych, zaniechania naruszeń praw powódki do wzorów wspólnotowych. Powódka w uzasadnieniu pozwu wskazała na podobieństwa między rozwiązaniami zastosowanymi w spornych produktach pozwanych i rozwiązaniami objętymi jej prawami wyłącznymi. Pozwani natomiast uznali, że w ich ocenie sporne produkty wywołują u zorientowanego użytkownika ogólne wrażenie odmienne od tego wywołanego przez produkty powódki, w szczególności poprzez umieszczenie nazwy marki pozwanych w widocznych miejscach oraz zamieszczenie je w innym kolorze niż na produktach powódki.

Sąd wskazał, że dla ustalenia, że ogólne wrażenie jest tożsame z wywoływanym przez zarejestrowany wzór nie jest konieczna identyczność wszystkich cech porównywanych wzorów.

W celu rozstrzygnięcia sprawy odniósł się także do pojęcia swobody twórcy, wskazując na fakt, że swoboda ta może być ograniczona przez przepisy prawa nakazujące stosować w określonych przypadkach konkretne rozwiązania techniczne lub materiały, jak i przez brak możliwości zastosowania innego materiału czy też kształtu ze względu na rolę, jaką ma dany wytwór spełniać. Odwołując się natomiast do rowerków biegowych, będących przedmiotem postępowania wskazał, że nie istnieją przepisy ustalające wiążące wymogi co do ich cech, więc zakres swobody twórcy ograniczać może tylko przeznaczenie wytworów.

Sąd dokonując oceny przedstawionych przez powódkę dowodów, stwierdził, że wiele rozwiązań przyjętych przez nią w oferowanych rowerkach biegowych jest nietypowych, dochodząc do wniosku, że kształty i kontury ujęte we wzorach wspólnotowych powódki stanowią wyraz swobody twórczej projektanta ze względu na to, że nie zostały podyktowane jedynie koniecznością zapewnienia wytworom koniecznych funkcjonalności.

Sąd uznał, że ze względu na znaczne zróżnicowanie wytworów dostępnych na rynku rowerków biegowych i powielenie wzorów przemysłowych powódki w produktach pozwanych wywołują one tożsame ogólne wrażenie.

Nie sposób nie zgodzić się z wyrokiem Sadu Okręgowego w Gdańsku. Istnienie nieznaczących różnic, jak oznaczenie firmy przedsiębiorcy na produkcie w innym kolorze, nie jest wystarczające do stwierdzenia wywoływania odmiennego ogólnego wrażenia na zorientowanym użytkowniku, podczas gdy pozostałe przymioty takiego produktu stanowią powielenie wzorów przemysłowych innego przedsiębiorcy. Tak jak podkreślił Sąd, nie jest konieczna identyczność wszystkich cech porównywalnych wzorów, a wyłącznie takie podobieństwo, które może wprowadzić zorientowanego użytkownika obrotu w błąd.

Wyrok Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 16 listopada 2023 r. XVII GW 144/21