WYCZERPANIE PRAWA CZY BRAK BEZPRAWNOŚCI?

Wyczerpanie prawa do znaku towarowego to jedno z ważniejszych ograniczeń prawa do znaku towarowego, które umożliwia dalszy obrót towarami ze znakami towarowymi pochodzącymi od uprawnionego. W rzeczywistości unijnej wyczerpanie to związane z jedną ze swobód traktatowych – swobody przepływu towarów między krajami członkowskimi.

Kwestia wyczerpania prawa do znaku towarowego była przedmiotem jednego z niedawnych orzeczeń Sądu Najwyższego. W sprawie tej istniał pewien dualizm uprawnień płynących ze znaków towarowych. Powód – sprzedawca kosmetyków do samochodów posiadał lokalne, krajowe znaki towarowe. Natomiast faktyczny producent tych środków (sprzedawanych w kraju przez powoda) firma włoska, posiadała znaki krajowe włoskie oraz znaki międzynarodowe. Pozwany w sprawie nabył produkty ze znakami towarowymi pochodzące od firmy włoskiej na terenie m.in. Holandii i następnie sprzedawał te produkty w Polsce. Powód uznał, że naruszone zostało jego prawo do znaku towarowego oraz popełniony został czyn nieuczciwej konkurencji.

Z jego stanowiskiem nie zgodziły się najpierw Sąd Okręgowy, potem Apelacyjny i również Sąd Najwyższy. Zdaniem tego ostatniego, w okolicznościach sprawy doszło do wyczerpania prawa do znaku towarowego. Pozwany nabył produkt od uprawnionego do znaku (spółki włoskiej), miał więc prawo do jego dalszej odsprzedaży w EOG. Powód miał świadomość i akceptował fakt, że włoski producent sprzedaje towary z tożsamymi znakami towarowymi na innych rynkach europejskich, w związku z czym traktować to należy jako zgodę, która spowodowała wyczerpanie prawa do znaku towarowego na terytorium Polski w myśl art.155 ustawy prawo własności przemysłowej.

Sąd nie zgodził się również, że w sprawie doszło do popełnienia czynu nieuczciwej konkurencji. Skoro bowiem nie stwierdzono naruszenia praw własności przemysłowej, Powód musiałby wykazać, że działanie Pozwanego było sprzeczne z ustawą lub zasadami współżycia społecznego

 Wydaje się, że o ile rozstrzygnięcie w zakresie braku stwierdzenia naruszenia praw do znaku towarowego jest słuszne, o tyle jego uzasadnienie nie jest do końca trafne. W okolicznościach sprawy doszło do istnienia dwóch zbliżonych co do zakresu zestawów znaków towarowych, krajowych oraz zagranicznych (włoskich, międzynarodowych) należących do różnych choć współpracujących podmiotów. Wyczerpanie praw do znaków towarowych nastąpiło w stosunku do sytuacji prawnej producenta włoskiego i wprowadzonych przez niego do obrotu towarów. W stosunku zaś do Powoda wystąpił brak przesłanki „bezprawności” z art.296 ust.2 ustawy prawo własności przemysłowej, skoro działania Pozwanego mieściły się w ramach porządku prawnego. Konkludentna zgoda, jaka niewątpliwie musiała istnieć po stronie Powoda nie była jednak zgodą o jakiej mowa w art.155 PWP, a zgodą na tolerowanie na rynku unijnym drugiego podmiotu posiadającego tożsame rejestracje znaków towarowych, a kwestia wyczerpania prawa do znaków włoskich i możliwość sprzedaży towaru na terenie RP przez pozwanego (w ramach wyczeprania EOG) była tylko konsekwencją powyższego.

WYROK SN, 22.02.2022, II CSKP 94/22